დედამიწაზე მალე დღე და ღამე აღარ იქნება. ეს აპოკალიფსურად ჟღერს. ფაქტობრივად – მზე ისევ განათებს, მზის ამოსვლა და ჩასვლა ყოველდღე იქნება, ღამით კი – მთვარე და ვარსკვლავები.
აბა, რაშია საქმე? საქმე ეხება დღისა და ღამის ჰაერის ტემპერატურას. კლიმატოლოგებმა დაადგინეს, რომ განსხვავება მათ შორის თანდათან ბუნდოვანია და ეს გლობალური დათბობის ბრალია.
აქამდე მეცნიერები დიდ ყურადღებას არ აქცევდნენ კლიმატის ცვლილების ამ ეფექტს. ყველა გაანგარიშება და გრძელვადიანი პროგნოზი ითვალისწინებს საშუალო დღიურ ტემპერატურას.
იმავდროულად, განსხვავება დღისა და ღამის ჰაერის ტემპერატურას შორის მნიშვნელოვანია მრავალი პროცესისთვის. როცა შესაძლებელია, მაგალითად, კულტურების დარგვა, რომ მცენარეები არ გაიყინოს, როცა მოსავლის აღების დროა, გათბობისთვის, ჯანმრთელობისთვის (განსაკუთრებით ზაფხულში სიცხეში – გრილი ღამეები შესამჩნევად არბილებს სითბოს ზემოქმედებას სხეულზე, მაგრამ თუ ღამით სიცხე არ ჩაცხრება, ეს უკვე უფრო რთული იქნება).
ამ მომენტის საფუძვლიანად შესწავლა გადაწყვიტეს აშშ-ს, იაპონიისა და ჩინეთის რამდენიმე უნივერსიტეტის მეცნიერებმა. მათ აიღეს სუპერკომპიუტერი იაპონიის ცუკუბას უნივერსიტეტიდან, შექმნეს ძალიან დეტალური პროგნოზის მოდელი – გარჩევადობით 2 კვადრატული მეტრი.კმ (როგორც წესი, კლიმატის მოდელები იყენებენ 100 კვ.კმ გარჩევადობას). მონაცემები ტემპერატურისა და ამინდის სხვა პარამეტრების შესახებ 21-ე საუკუნის დასაწყისში, 2005-2014 წწ. და კლიმატის ცვლილების სცენარები ამ საუკუნის ბოლოსთვის. ასევე, გათვალისწინებული იყო ნალექების რაოდენობა და ნიადაგის ტენიანობა.
როგორც გაარკვიეს, ტემპერატურა მოიმატებს როგორც დღის, ასევე ღამის საათებში. თუმცა ეს სიახლე არ არის. თუმცა, გაირკვა, რომ დღისით ტემპერატურა ოდნავ უფრო ნელა მოიმატებს, ვიდრე, ღამისა დედამიწის ძალიან ბევრ რეგიონში.
მიზეზი ღრუბლებშია. ისინი უფრო მეტი იქნება და ისინი ხელს უშლიან მზეს ჰაერის გაცხელებაში დღის განმავლობაში. ღამით კი პირიქით, ისინი დაიცავს დედამიწას სწრაფი გაციებისგან. შედეგად, სხვაობა დღისა და ღამის ტემპერატურას შორის ნაკლები იქნება, ვიდრე ახლა. ეს იქნება 0, 25 – 0, 5 გრადუსით. ზუსტი ციფრები დამოკიდებულია ადგილობრივ მახასიათებლებზე.
– ძალიან რთულია იმის პროგნოზირება, თუ როგორ შეიცვლება ღრუბლიანობა გლობალური დათბობის გამო. – აღიარებს დევ ნიიოგი ტეხასის უნივერსიტეტიდან (აშშ).
– მაგრამ ამავე დროს ღრუბლები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ დღის განმავლობაში ტემპერატურის ცვლილებებზე, რადგან ისინი გავლენას ახდენენ როგორც მზის რადიაციის რაოდენობაზე, ასევე დედამიწის ზედაპირს, ან ოკეანესა და ატმოსფეროს შორის სითბოს გაცვლაზე. ხოლო, დღისა და ღამის ჰაერის ტემპერატურას შორის სხვაობა მნიშვნელოვანია ადამიანის, ცხოველისა და მცენარეების სიცოცხლისთვის.
